B-Logs
Welkom op de pagina B-Logs van Luister25, blogs van onze woordvoerder Peter Mulder; waar we je tweewekelijks schrijven over de laatste ontwikkelingen in Edam-Volendam-Zeevang en wat onze gedachtengangen zijn. Lees ze en ontdek waarom onze blogs ook een waardevolle bron van informatie zijn voor alle inwoners en wellicht zelfs speciaal voor jou. Een ander kijk op zaken...
B-LOG 1 – 30 juli 2025
Verhulde bestuurs-angsten
in gemeente Edam-Volendam
B&W houdt INSPRAAK bewust tegen!
De overheid roept het al jaren: “We willen meer burgerparticipatie.” In flyers, raadsakkoorden en glossy beleidsnota’s klinkt het idealistisch en uitnodigend. Maar kijk wat er daadwerkelijk gebeurt: plannen liggen al vast vóórdat bewoners mogen meepraten, inspraakavonden zijn vaak een toneelstuk met slecht spel en een voorspelbare afloop, en wie zich inhoudelijk roert, wordt vriendelijk afgeserveerd als “lastige burger”.
Controle boven vertrouwen
De harde waarheid is: veel bestuurders en ambtenaren wíllen de controle niet uit handen geven. Inspraak is onzeker, rommelig, traag – en vaak confronterend. Het vraagt iets wat zelden aanwezig is in bestuurskamers: echte openheid voor andere opvattingen. Dus kiest men voor schijnparticipatie: veilig, geregisseerd, onschadelijk. De burger mag praten, zolang hij niet te veel invloed uitoefent.
Wantrouwen als uitgangspunt
Onder het vriendelijke taalgebruik ligt vaak een diep wantrouwen. De burger is te emotioneel, te weinig geïnformeerd, te partijdig – zo is het idee. Alsof beleidmakers altijd rationeel, objectief en belangeloos handelen. Wat er echt speelt? Angst. Angst dat de burger iets wil wat niet past in het ambtelijk frame. Dat er weerstand komt. Of erger nog: betere ideeën.
Ambtelijke geldingsdrang
Ergens speelt ook iets menselijks mee: ambtelijke trots. Dossiers waaraan jarenlang gewerkt is, beleidsprocessen die strak zijn geregisseerd, Excelbestanden vol aannames – allemaal mogelijk op losse schroeven als je een zaal vol bewoners écht laat meedenken. Meedenken is leuk, zolang het niet leidt tot inmenging.
Onbewust autocratisch
Laten we het scherp stellen: democratie is kwetsbaar omdat het indruist tegen onze menselijke natuur. De mens neigt naar orde, naar controle, naar hiërarchie. Als niemand je dwingt tot openheid, glijd je makkelijk richting bestuurlijke zelfgenoegzaamheid. Veel gemeenten zijn zo georganiseerd dat autocratie gewoon praktisch werkt – niemand die protesteert zolang de stoeptegels recht liggen.
De tragiek van de gesloten kring
En zo blijft het cirkeltje gesloten. Burgers worden niet serieus genomen, haken af, en bevestigen daarmee het beeld van de ongeïnteresseerde inwoner. Participatiebeleid wordt een papieren werkelijkheid, bedoeld om kritiek af te weren in plaats van verandering mogelijk te maken.
En als we het omdraaien?
Wat als we burgers niet langer zien als stoorzender, maar als medeontwerper?
Wat als we durven zeggen: “We weten het niet zeker, we hebben jullie nodig”?
Wat als het misgaat – maar het daardoor juist veel betekenis krijgt?
Bestuurlijke schendbaarheid
Daarbovenop: de angst om incompetent te lijken. Een bestuurder die vraagt: “Wat vinden jullie hiervan?” loopt risico. Wat als iemand het beter weet? Wat als blijkt dat het plan onvoldoende draagvlak heeft? Dan sta je zwak. Dus houden we liever vast aan het script, ook al weet iedereen dat het theater is.
OMDRAAIEN IS VERANDERING
Wat verandert,
is altijd een verandering.
Het is nu tijd dat de lokale overheid haar eigen angst voor inspraak onder ogen durft te zien – en eindelijk democratisch volwassen durven te zijn.
Peter Mulder
Fractie - Luister25 - Edam-Volendam
Reactie plaatsen
Reacties